Ένας υπερφίαλος συγγραφέας επιβλέπει την κηδεία του, ένας άλλος ξυπνάει από τον αιώνιο ύπνο του για έναν χαλαρό περίπατο με τον διάβολο κι ένας αποτυχημένος ποιητής που στην παραφροσύνη του ανοίγει παρτίδες στη μέση του δρόμου μ' ένα πεσμένο καμουτσίκι. Τρεις καθ' όλα συνηθισμένοι ήρωες που γίνονται πρωταγωνιστές σε ασυνήθιστες και σκοτεινές ιστορίες από την πένα του σπουδαίου Ρώσου συγγραφέα, Μαξίμ Γκόρκι.
Ήρθα για πρώτη φορά σε επαφή με το έργο του Μαξίμ Γκόρκι (1868-1936) πολύ πρόσφατα και μάλλον τυχαία, μέσα από συλλογές διηγημάτων στα αγγλικά που διατίθενται ελεύθερα στο διαδίκτυο από το Project Gutenberg. Κατόπιν, αναζητώντας κάτι παρόμοιο στα ελληνικά, βρήκα την έκδοση "Ο γελωτοποιός και άλλα δεκαέξι διηγήματα" της Ανοικτής Βιβλιοθήκης, που ανθολογεί μεταφράσεις διηγημάτων του δημοσιευμένες από το 1925 έως και το 1936 στο περιοδικό "Μπουκέτο".
Έχοντας ως έναυσμα κυρίως καθημερινές εικόνες μέσα από την ζωή του ρωσικού λαού, ο Γκόρκι παντρεύει τον άμεσο γλαφυρό λόγο με μια θαυμάσια λογοτεχνική δεινότητα και μεταφέρει τον αναγνώστη αβίαστα στην καρδιά της κοινωνίας της εποχής του. Βρήκα τα περισσότερα διηγήματά του κάτι παραπάνω από ωραία ή απολαυστικά και από όσα διάβασα, τρία μου έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση. Τα διάβαζα και τα ξαναδιάβαζα, τα ξεχώρισα για το μαύρο χιούμορ τους (άλλο ένα δυνατό στοιχείο αρκετών διηγημάτων του Γκόρκι) και τελικά καρφώθηκε στο μυαλό μου η ιδέα ότι θα μπορούσαν να αποτελούν κατά κάποιον τρόπο μια ενότητα.
Πρόκειται για τα διηγήματα "Ο συγγραφέας", "Ο διάβολος" και "Ο ποιητής", τρεις παράξενες και κάπως μεταφυσικές ιστορίες στις οποίες πρωταγωνιστούν από τη μια άνθρωποι που γράφουν και από την άλλη το μαύρο σαρκαστικό χιούμορ του Μαξίμ Γκόρκι που ...τσακίζει κόκαλα και σε ορισμένα σημεία, μάλιστα, γίνεται και ιδιαίτερα τολμηρό.
Ελλείψει σύγχρονων μεταφράσεων των διηγημάτων αυτών που να υπάρχουν ελεύθερες στο διαδίκτυο, πήρα την τολμηρή απόφαση να τα μεταφράσω ο ίδιος, ελπίζοντας έτσι να τα φέρω κοντά σε νέους αναγνώστες που να τα γνωρίσουν και να τα αγαπήσουν - όπως έγινε και μ' εμένα. Η πρώτη, βασική μετάφραση των διηγημάτων, έγινε από τα αγγλικά, από εκδόσεις του 1914 και 1921. Θέλοντας ωστόσο να σιγουρευτώ πως μένω πιστός στο πρωτότυπο κείμενο, αποκλείοντας τις όποιες αυθαιρεσίες, αναζήτησα τα διηγήματα και στα ρωσικά, οπότε και σε δεύτερο στάδιο έγινε μια πολύ χρήσιμη αντιπαραβολή που οδήγησε στην τελική εκδοχή των ιστοριών που θα διαβάσετε.
Η Ανοικτή Βιβλιοθήκη, αγκάλιασε με θέρμη την ιδέα να συνυπάρξουν τα τρία αυτά διηγήματα σε μια ωραία ψηφιακή έκδοση και ο Γιάννης Φαρσάρης έκανε -όπως πάντα- τα μαγικά του στο αποτέλεσμα που έλαβε τον τίτλο «Ο συγγραφέας και ο διάβολος».
0 Σχόλια